HÜSEYİN YILMAZ

Dünya, 2008’den bu yana sarsıntı üstüne sarsıntı yaşıyor. ABD’de patlak veren ekonomik kriz, küresel düzenin sadece ekonomik değil, siyasi ve toplumsal temellerini de sarstı. O günden bugüne yaşanan gelişmeler, insanlığı adım adım derin bir kaosun içine çekti. Kaosun doruk noktasına ulaştık mı, yoksa en kötüsü daha mı gelmedi? Bugün hâlâ sorunun cevabını kimse bilmiyor:

Tarihten Bugüne

Geçmişe dönüp baktığımızda tablo şaşırtıcı şekilde benziyor. 1. Dünya Savaşı öncesinde sanayi devrimiyle birlikte büyük devletlerin ham madde arayışı, yeni paylaşım savaşlarını tetikledi. Savaşın ardından İspanyol gribi ve 1929 Buhranı geldi. Krizin sonunda ise tarihin en kanlı savaşı patladı: 2. Dünya Savaşı.

Savaş sonrası dünya düzeni yeniden kuruldu. 1948’de İsrail’in kuruluşuyla birlikte Ortadoğu’da kan ve gözyaşı hiç eksik olmadı. Haritalar değişti, dengeler altüst oldu.

2008’den Sonrası

Aradan yıllar geçti, sahne yeniden kuruldu. 2008 krizi sadece bankaları değil, toplumların sinir uçlarını da çökertti. Ardından Arap Baharı geldi; demokrasi rüzgârı diye başlayan süreç, iç savaşlar ve darbelerle yerini karanlık bir tabloya bıraktı.

Derken pandemiyle dünya kitlendi. Tam nefes alınıyor derken Rusya-Ukrayna savaşı patladı. Bu da yetmezmiş gibi Gazze’de bir avuç insan, modern çağın gözü önünde soykırımla karşı karşıya kaldı. İran-İsrail çatışmaları, Pakistan-Hindistan gerginliği, ABD’nin Latin Amerika hesapları… Liste uzayıp gidiyor.

Kaosun Eşiğinde

Bugün, 1930’lara kıyasla belki daha çok teknolojiye, daha çok bilgiye sahibiz. Ama aynı zamanda çok daha kırılganız. Küresel kaos, tarihin büyük savaşlarını hatırlatacak şekilde büyüyor. Açık konuşmak gerekirse, dünya yeni bir savaşın eşiğinde mi sorusu, hiç olmadığı kadar ciddi soruluyor.

Umut mu? Elbette var. Tarih sadece savaşlardan ibaret değil; krizlerden yeni uzlaşıların, yeni barış düzenlerinin doğduğu da oldu. Belki de bu büyük kaos, yeni bir düzenin sancısıdır. Ama gerçek şu ki, insanlığın yeni bir dünya savaşını kaldıracak takati yok.

Bundan sonrası, hepimizin gözleri önünde yazılacak. Ve maalesef hiç kimsenin elinde kesin bir senaryo yok.