BEYTULLAH YILDIRIM

Esenler Tarihi Avasköy Kemeri Dünü Bugünü
Tarih İnceleme Haber

İstanbul, Esenler ilçesindeki tarihi eserlerin başında gelen Osmanlı Devleti dönemi, İstanbul'un Fethinden hemen sonra, 16. Yüzyılda Mimarbaşı Koca Mimar Sinan tarafından inşaa edilen su mimarisi eseri tarihiAvasköy (Kavasköy) Su Kemeri ve çevresi Esenler Belediyesi tarafından başarılı bir çalışma ile ihya ediliyor. 

Avasköy Kemeri geçmişi Bizans'a dayanan ve bir dere yatağına ki kayıtlarda "Çamurlu Dere" olak geçiyor inşaa edilen İstanbul şehir merkezine su götüren Osmanlı su iletim sistemlerinin önemli bir parçası konumundaydı.
Tarihi Avasköy su kemeri, Karakemer, Tekkemer ve Yılanlı Kemer gibi farklı isimleriyle bilinir. EsenlersınırlarıiçerisindekiikisukemerindenbirisiolanAvasköy(Kavasköy)KemeriHalkalısuşebekesininbilinensonkemeridir.

Esenler Belediye Başkanlığının tarihi eser ve çevresinde yeni çalışmalar başlattığı duyunca hayli heyecanlandım. Esenler Araştırmaları çalışmalarım kapsamında yerinde, sahada etraflıca inceleme yapabilmek için tarihi kemeri 24.07.2024 tarihinde Çarşamba günü yerinde ziyaret edip gözlem ve incelemelerde bulundum.

Öncelikle tarihi eserin öneminin anlaşılması bakımından şunu ifade etmek isterim Avasköy Kemeri; İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını KorumaKurulu’nun 08.03.1995 tarihli ve 6442 nolu kararı ile korunması gerekli kültür varlıgı olarak tescil ettiği ecdat yadigarı bir tarihi mirasımızdır.

Uzunsenelerbakımsızveatıldurumunedeniylehaylikötüdurumda olantarihieserileilgilirehabiliteçalışmalarınıilk olarak 2007SenesindeEsenlerBelediyesibaşlatmıştı.

Tarihi Avas Kemeri Cumhuriyet döneminde belkide ilk defa onarım, iyileştirme ve yenileme çalışmaları; 2007 Senesi, Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu Başkanlığında Esenler Belediyesi tarafından gündeme alınmıştır.
Bu dönemde ilk olarak tarihi kemerin daha kolay korunması için acil önlemler alınmıştı. 

Tarihi Kemer, 2009 Senesine gelindiğinde Esenler Belediyesinin girişimleri ile hazırlanan ve kemerdeki bozulmaların ayrıntılı olarak anlatıldığı raporla birlikte başarılı bir restorasyon süreci geçirmiştir. 

Daha sonra 2013 senesinde ise su kemerinin taş duvarları yine Esenler Belediyesi tarafından kumlama yöntemiyle temizlenerek, daha temiz bir görünüme kavuştu. Kemerin taş yapısını ortaya çıkaran dış yüzeyleri de aynı renkte olacak şekilde yenilendi.
Adını alan Kemer Mahallesinde 1970'li senelerde başlayan gecekondulaşma düzensiz ve plansız yapılaşma Kemerin çevresini kaplamıştı.

O günden bu güne devam eden çevre düzenlemesi yapıbilmesi ve etrafını saran düzensiz yapılaşmanın ortadan kaldırılması için gerçekleştirilen istimlak çalışmaları nihayetlenmiş kemerin çevresindeki bütün konutlar yıkılarak temizlenmiş. Ayrıca diğer olumlu bir gelişme olarak kemerin altından geçen yol, araç trafiğine kapatılmış olduğu görülüyor.

Bir Esenler sakini olarak Esenler şehrimizin kültür ve tarihi mirasına sahip çıkmak ve gelecek kuşaklara aktarabilmemiz açısından yapılan bu kıymetli çalışmaları yapan başta Esenler Belediyesi olmak üzere bütün emeği geçenleri tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum.

Beytullah YILDIRIM Esenler Araştırmaları
Yerel Tarihçi Araştımacı Yazar
esenlerarastirmalari@gmail.com 
İstanbul / Esenler 29.07.2024